دکتر محمد سیستانی زاد،فارماکولوژیست بیمارستان امام حسین داروساز و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نسبت به روند رو به رشد مصرف بی رویه آنتی بیوتیک در کشور هشدار داد.

دکتر سیستانی در برنامه "نبض پزشکی" جمعه 16 تیرماه 96 ساعت 22:31 شبکه خبر، مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها را باعث عوارض منفی جهانی دانست و گفت: وقتی میکروب ها در بدن یک فرد مقاوم می شود، می توانند به افراد دیگر و حتی شهرهای دیگر منتقل شوند.

دکتر سیستانی زاد با بیان اینکه بر اساس توافقنامه های بین المللی،همه کشورها باید بر اساس دز مصرفی تعریف شدهآنتی بیوتیکها، میزان مصرف آنها را گزارش دهند، تصریح کرد: در اتحادیه اروپا از سال 2001 همه کشورها میزان مصرف آنتی بیوتیک را گزارش می دهند. بر اساس گزارش های سال 2006 میزان مصرف 20 دی دی دی (واحد سنجش آنتی بیوتیک در هر فرد) بود که اکنون به 15 دی دی دی رسیده است.این یعنی حدود 20 درصد کاهش.

دکتر سیستانی زاد اضافه کرد: در ایران، میزان مصرف 102 تا 103 دی دی دی است که نشان می دهد 5 برابر اروپاست.وی افزود: از سوی دیگر آمار نشان می دهد که اروپا روند کاهشی را تجربه کرده اما در ایران مصرف بی رویه آنتی بیوتیک رو به افزایش است.

این داروساز با بیان اینکه میزان مرگ در اثر ایدز در امریکا 8100 نفر است، اما مرگ در اثر مقاومت های میکروبی 23 هزار نفر است، افزود: هزینه های مستقیم درمان عوارض مقاومت میکروبی در امریکا 20 میلیارد دلار محاسبه شده است و هزینه های غیر مستقیم آن نیز بیش از 35 میلیارد دلار است.

دکتر سیستانی موثرترین راه های کاهش مصرف آنتی بیوتیک را فرهنگ سازی و نیز مقابله جدی با ارائه بدون نسخه عنوان کرد.

دکتر محمد مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت در ابتدای سخنانش در این برنامه گفت: هر میکروارگانیسمی که در طبیعت است و بیماری ایجاد می کند اگر بعد از مدتی نسبت به داروها مقاوم شود، این رخداد را مقاومت میکروبی می گویند زیرا این میکروارگانسیم ها به تدریج راه مراقبت از خود در برابر بیماری را پیدا می کنند.

وی افزود: مصرف بی رویه انتی بیوتیک از سویی موجب می شود تا میکروارگانیسم ها مقاوم شوند و از سوی دیگر، روند درمان مریضی که مبتلا به افونت میکروبی می شود طولانی و پرعارضه است، زیرا استفاده از دارویی مقاوم تر پرعارضه تر و گران قیمت تر است و بیمار مجبور به استفاده طولانی مدت از آن داروی قوی تر است.

دکتر گویا گفت: طول درمان بیماری سل در حالت عادی 6 ماه و هزینه آن 500 هزار تومان است که همین بیماری در حالت مقاوم هزینه درمانی معادل 50 میلیون تومان را به دنبال دارد.

او با انتقاد از برخی از باورهای رایج در سطح جامعه، تصریح کرد: در سرما خوردگی بیمار نیازی به دارو ندارد اما به دلیل برخی از تصورات و با هدف بهبودی زودتر، به مصرف بی حساب و کتاب آنتی بیوتیک ها روی آورده می شود.

گویا ادامه داد:  تجربه بین المللی نشان می دهد که مصرف آنتی بیوتیک یک عارضه جهانی است بطوری که سازمان ملل با دعوت از همه رهبران جهان ،مصرف بی رویه این دارو را مشکلی جهانی نامید.
برخی از عفونت ها به قدری نسبت به آنتی بیوتک مقاوم شده اند که دیگر درمانی برایش نیست. 

دکتر گویا با بیان برخی از فعالیت های وزارت بهداشت برای فرهنگ سازی و ساماندهی ارائه آنتی بیوتیک ها در سطح کشور اظهار داشت: باید کارهای بیشتری انجام شود تا در عمل شاهد روند رو به کاهش این معضل باشیم.

او افزود: شکی نیست که همکاران ما و پزشکان از خطرات این رفتار آگاهند و تلاش می کنند که آن را کنترل کنند.

 دکتر محمد سیستانی زاد
 متخصص فارماکولوژی بالینی و دانشیاردانشگاه شهید بهشتی